Tiếng bước chân theo nhịp đều đặn vang lên trong màn đêm giá lạnh. Đâu đó qua ánh sáng mập mờ từ ngọn đèn đường là bóng hình mảnh khảnh, lẻ loi của người con gái thướt tha trong bộ đồng phục hẳn đã quá thân quen với nhiều người. Phải chăng tiếng bước chân sẽ mãi vang lên trong màn đêm vĩnh hằng – đơn độc và lạnh lẽo ?
Câu hỏi trên là điểm xuất phát trong tác phẩm Violet Evergarden phiên bản màn ảnh rộng. Với thời lượng hai giờ hai mươi phút, khoảng thời gian không phải ngắn, nhưng cũng không quá dài. Tác phẩm – đúng như tên gọi – là chương cuối cùng, là chuyến hồi ức khép lại cuộc hành trình đầy xúc cảm về búp bê ký ức mang tên Violet.
Đây sẽ không phải là bài viết đánh giá khách quan, mà trái lại, là điều gì đó rất riêng tư, rất cá nhân, nhưng cũng rất đỗi trân trọng …
Không biết bắt đầu từ đâu nhỉ? Còn nhớ ngày đầu mình chập chững bước chân vào thế giới anime, đấy là lúc ở xa nhà, cần điều gì đó để khuây khỏa. Tình cờ mình đến với Clannad, không nói các bạn cũng biết thì đấy là lần đầu, có một bộ phim hoạt hình làm mình rưng rưng nước mắt như một đứa trẻ. Nỗi niềm về bạn bè, về gia đình như vỡ òa. Những xúc cảm sao mà chân thật quá!
Thời gian thấm thoát trôi qua, mới đó mà đã hơn một thập kỷ, Kyoto Animation vẫn giữ vững một vị thế không thể bị thay đổi trong con tim mình. Những tác phẩm của họ luôn có một sức quyến rũ thu hút lạ kỳ, khiến cho mình đắm chìm vào thế giới do những đôi tay điêu luyện “nhào nặn” nên, qua những mẩu chuyện thường ngày, tuy giản dị nhưng lại thấm đượm tính nhân văn, giàu cảm xúc. Đó có thể là câu chuyện của nhóm nhạc nữ tuổi teen vô tư, yêu đời được phác họa qua K-on!, hay một câu chuyện về thời thanh xuân của lứa tuổi nhất quỷ nhì ma thứ ba học trò, khoảng thời gian đẹp nhất đời người mà ai cũng muốn được trải nghiệm lần nữa, qua ánh sắc Xuân hồng ấm được phác họa hết mực hoàn hảo trong Hyouka …
Những tưởng, các câu chuyện đa sắc màu về những cung bậc cảm xúc, về cuộc sống bình dị, về ước mơ và khát vọng của những hoạt họa sĩ trẻ sẽ tiếp tục được chắp cánh … cho đến cái ngày định mệnh, khi bi kịch xảy ra đổ ập lên Kyoto Animation. Mọi con tim đều hướng về một nơi, thiết tha cầu nguyện. Hàng chục triệu đô được quyên góp, người hâm mộ trên cả thế giới đã bày tỏ tình yêu với KyoAni, làm động lực cho họ tiếp tục. Sự xuất hiện của Violet Evergarden mang một ý nghĩa rất đặc biệt, đây không chỉ đơn thuần là một tác phẩm hoạt họa cảm động, mà còn là lời đáp trả tình cảm của tất cả mọi người đã dành trọn cho họ. Chuyển hóa bi kịch thành sức mạnh, đây là câu chuyện của những người ở lại.
Có một vấn đề mình cần đề cập, là để tận hưởng trọn vẹn phiên bản movie, bạn sẽ phải xem qua cả phiên bản truyền hình lẫn OVA. Hồi Ức Không Quên tiếp diễn sự kiện bản truyền hình đã để lại, và cũng là hồi cuối khép lại chuyến hành trình về búp bê ký ức Violet. Cảm xúc người xem sẽ khó có thể thăng hoa, nếu như bạn chưa cùng Violet trải nghiệm những giá trị nhân văn trong cuộc hành trình đầy gian nan trước đó!
Trong tác phẩm, có chi tiết mình khá thích, Hodgins trong buổi ăn cùng Violet, đã hồi tưởng về hình ảnh Violet hậu đậu nhiều năm trước, loay hoay mãi mà không thể cắt nổi miếng thịt, hoàn toàn đối lập với hình ảnh cô gái trước mắt sử dụng đôi tay giả điệu nghệ xẻ mảnh thức ăn bỏ vào miệng ngon lành! Chi tiết tuy nhỏ, nhưng khiến không chỉ Hodgins, mà còn với nhiều người bừng tỉnh. Violet giờ đây đã là một thiếu nữ trưởng thành. Cô thấu hiểu được đa phần xúc cảm con người qua công việc cô đã từng trải: ghi chép nỗi lòng kết nối trái tim của mọi người với nhau.
Tác phẩm cũng mang không khí trưởng thành hơn so với hai phiên bản trước. Nhịp phim lúc thì chậm rãi, lắng đọng, lúc thì lại mang tiết tấu dồn dập như muốn thay nhân vật thốt lên những nỗi niềm thầm kín từ tấm lòng. Kyoto Animation vẫn luôn là bậc thầy trong việc thao túng cảm xúc người xem. Họ khéo léo đan xen những tình tiết truyền cảm vào từng mẩu chuyện nhỏ trên màn ảnh, ấy có thể là lời nói yêu thương của bố mẹ với một người con, là lời thành kín của người con tỏ lòng biết ơn, hay lời thổ lộ tâm tình của cặp đôi tri kỷ sau nhiều năm không gặp … Những tình tiết tuy giản dị nhưng thình lình ghìm chặt con tim người xem. Xuyên suốt tác phẩm, nhiều lần sống mũi mình chợt có gì đó cay cay, đâu đó là những tiếng thút thít im ắng vang lên trong khán phòng. Những cảm xúc cứ đi rồi lại đến, một cách tự nhiên, kéo theo là cảm xúc trĩu nặng từ sự đồng cảm, rồi lại vui mừng khi nhân vật đã đạt được ước nguyện.
Dù có đan xen nhiều tình tiết về các nhân vật khác nhau, thế nhưng tâm điểm tác phẩm – vẫn là về Violet. Còn nhớ ngày đầu, Violet như một tờ giấy trắng? Giờ đây, những cảm xúc từ các nhân vật, tấm lòng, lời yêu thương, tình cảm kết nối giữa họ – tất cả, là bàn đạp phát triển cảm xúc cho chính cô. Violet đã hiểu những lời cuối cùng thiếu tá Gilbert nói với mình. Sự phát triển của Violet được thể hiện rõ nhất qua arc cuối, lúc cô có thể tự đưa ra quyết định, nhưng hy sinh sự lựa chọn của bản thân vì lời hứa với một người khác. Phẩm chất vị tha, quên mình là phẩm chất đáng trân trọng nhất ở mỗi con người, Violet ngày ấy và bây giờ đã khác nhau, cô không còn là con rối, là thứ công cụ nữa rồi!
Tác phẩm làm mình đắm chìm vào cảm xúc và mạch truyện đến mức, từ lúc nào mình đã quên trầm trồ trước những hình ảnh tráng lệ về thế giới mà KyoAni chạm khắc nên. Chỉ ở những khoảng lặng trong tác phẩm mình mới có thể ngắm nhìn và thưởng thức kiến trúc của từng khu phố, tòa nhà cổ kính mang phong cách Tây Âu, cho đến họa tiết trong những căn phòng, được sắc xảo tinh chạm như thế giới thật. Đoạn cảnh trên bãi biển có lẽ mà một trong những cảnh đáng nhớ nhất trong năm. Đó là sự pha trộn giữa kỹ thuật màn ảnh cực kì tinh xảo mang đậm thương hiệu Kyoto Animation, từng góc quay, độ sáng được chăm chút, với nét biểu cảm bậc thầy từ đôi tay người họa sĩ. Thể hiện qua từng giọt lệ, ánh mắt, cử chỉ thiết tha, làm nổi bật sự mãnh liệt và cảm xúc mộc mạt nhất từ hai con tim tri kỷ.
Cuộc hành trình nào cũng đến lúc kết thúc. Không có giấc mơ đẹp nào tồn tại được mãi. Sóng vô tuyến dần phát triển, điện thoại trở nên phổ biến hơn. Công việc viết thư của những búp bê ký ức dần cũng trở nên lạc hậu. Một nét đặc sắc khác của tác phẩm: phác họa nên sự chuyển giao thời thế, giữa cổ xưa và hiện đại. Mở đầu bằng hình ảnh người cháu ngoại của cô bé “Ann” năm nào, khám phá ra những lá thư được người bà lưu giữ cẩn thận xuyên suốt 50 năm. Chứng tỏ những ký ức của bà Ann về người mẹ vẫn trường tồn mãi mãi với thời gian. Chi tiết này có sự liên hệ thú vị đến tựa đề tác phẩm (tiếng Anh là Violet Evergarden: Eternity and the Auto Memory Doll – sự vĩnh hằng và búp bê ký ức), tình cảm, sự yêu thương như một thế lực xuyên không gian, thời gian. Dù Ann đã mất, nhưng những tình cảm của cô, qua lá thư, được sang đến tay người cháu. Và cũng để khẳng định rằng, trên thế giới đã từng xuất hiện một búp bê ký ức mang tên Violet Evergarden, cô xuất hiện bất cứ đâu, nơi nào, để gửi những lời thầm kín đến với những người thân thương.
Ta có thể thấy một thông điệp chủ thể xuyên suốt tác phẩm, dù người thân yêu đã mất, nhưng những ký ức, hồi ức của họ sẽ sống mãi trong tim chúng ta. Âu có lẽ, đây cũng chính là thông điệp mà Kyoto Animation muốn nhắn nhủ đến mọi người. Mất mát của họ là rất lớn, nhưng, ký ức về những người đã khuất sẽ sống mãi trong tất cả chúng ta. Những tác phẩm của họ sẽ luôn trường tồn mãi với thời gian. Violet Evergarden đã kết thúc, trọn vẹn và thỏa mãn.
Nhưng, đây không phải là hồi kết cho Kyoto Animation! Họ sẽ vẫn tiếp bước ý nguyện và khát vọng của những người đã mất, chắp cánh cho ước mơ của những người ở lại, và cho các thế hệ mai sau, tiếp tục thực hiện nên những tác phẩm đắm say lòng người. Đây là câu chuyện của những người ở lại!
Violet Evergarden – Hồi Ức Không Quên không phải là một tác phẩm dễ xem với nhiều khán giả yêu thích anime. Nhưng nếu bạn là fan của Kyoto Animation, là người từng say mê những tác phẩm của họ, là người giàu cảm xúc, thì đây không chỉ là một tuyệt tác hoạt họa, mà còn là một sự trải nghiệm không thể nào quên. Tác phẩm còn cảnh sau credit nên đừng vội về bạn nhé! Mãi một tình yêu với Kyoto Animation!
